వర్షాలు ఎక్కువైయ్యాయి కదా.. ఇక మరి వేడివేడిగా బజ్జీలూ, పకోడీలూ, జంతికలు, చెక్కలు, పుణుకులు మొదలైనవి తినాలనిపింస్తుంది అందరికీ. కానీ శెనగపిండి మంచిది కాదు వాడద్దు అని ఆరోగ్యసూత్రం! ఎందుకు అంటే అరుగుదల తక్కువ, గ్యాస్ ప్రోబ్లం ఉన్నవాళ్ళకి, డయాబెటిక్ పేషంట్స్ కీ కూడా మంచిది కాదు అంటారు. సో, శెనగపిండి వాడకుండా వర్షాకాలపు సాయంత్రాలు స్నాక్స్ కి ఏ పిండి వాడచ్చు, ఏం చేయచ్చు అని ఎక్స్పరిమెంట్లు చేస్తున్నా నేను. అందులో ఒకటి జొన్నపిండితో పకోడి.

ముందర ఉల్లిపాయ పకోడికి కావాల్సినవి చూద్దాం:
* ఒక కప్పు జొన్నపిండి
* అర కప్పు బియ్యప్పిండి
* గుప్పెడు పుట్నాలపప్పు
* ఒక ఇంచ్ అల్లం, రెండు పచ్చిమిరపకాయలు
* ఓ చెంచా వాము 
* ఓ గుప్పెడు పల్లీలు(అక్కర్లేకపోతే మానేయచ్చు కూడా)
* తగినంత ఉప్పు
* రెండు పెద్ద ఉల్లిపాయలు సన్నగా తరిగినవి
* వేయించటానికి తగినంత నూనె

తయారీ:
* పుట్నాలపప్పు, అల్లం, పచ్చి మిర్చి కలిపి గ్రైండ్ చెయ్యాలి. పొడిగానే వస్తుంది.
* అలానే పల్లీలు కూడా ఒక్కసారి (ఓ అరనిమిషం) పొడిగా మిక్సిలో తిప్పి తీసేయాలి. పలుకులుగా అన్నమాట.
* ఒక బేసెన్ లో జొన్నపిండి,బియ్యపిండి, గ్రైండ్ చేసిన పుట్నాల పిండి, వాము, పల్లూ పలుకులు, ఉల్లిపాయ ముక్కలు వేసి  ఏదన్నా స్పూన్ తో బాగా కలపాలి.

* పిండిలన్నీ బాగా కలిసాకా, అప్పుడు కాసిని నీళ్ళు చిలకరిస్తూ ముద్దగా మళ్ళీ కలపాలి.

* ఇలా కలిపిన పిండిని కాస్త కాస్తగా కాగిన నూనెలో వేయించటమే. 

జొన్నపిండితో ఉల్లి పకోడీలు రెడీ అయిపోతాయి :)

బచ్చలాకుతో పకోడి:

బచ్చలాకుతో బజ్జీ చేస్తారు కదా; తోటకూర, పుదీనా పకోడీలకి వేసినప్పుడు బచ్చలాకు పకోడి ఎందుకు చేయకూడదు అని ఐడియా వచ్చి ట్రై చేసా. బానే ఉన్నాయి తినటానికి. ఈ ఉల్లిపాయలు కలిపిన జొన్నపిండిలోనే బచ్చలాకు తరిగి వేసేసా. కాబట్టి ఇందులో ఉల్లిపాయ వేసినా బాగుంటుందన్నమాట. 

ఈ పిండితో వేసినవి నచ్చుతాయో లేదో అనుకున్నా, బాగున్నాయని ఇంట్లోవాళ్ళు కూడా తినేసారు :) తేడా తెలియకపోతే మంచిదే కదా!

 ఇడ్లీ, దోశ ఈ రెండింటిలో మనకి బియ్యం ఎక్కువగా ఉంటుంది. బియ్యం ఎంత తక్కువ తింటే అంత మంచిది అని అంటున్నారు కదా డాక్టర్లు. మరి బియ్యానికి ప్రత్నామ్యాయం ఏమిటి? అంటే - చిరుధాన్యాలు. చిరుధాన్యాల గురించి గతంలో చెప్పుకున్నాం కదా. కొన్ని రెసిపిలు కూడా చెప్పాను. జొన్న రవ్వ ఉప్మా , రాగి పూరీలు  , మిక్స్డ్ రవ్వ ఉప్మా, రాగి సేమ్యాతో ఉప్మా  మొదలైనవి.

ఇవాళ సజ్జలతో ఇడ్లీ, దోశ ఎలానో చెపుకుందామేం. ఇప్పుడు చెప్పబోయే సజ్జపిండిలో ప్రత్యేకత ఏంటంటే ఒకే పిండితో మనం ఇడ్లీ, దోశ కూడా చేసుకోవచ్చు. ముందర ఈ సజ్జపిండి గురించి ఎలా చేసుకోవాలో తెలుసుకుందాం:

సజ్జ పిండికి కావాల్సినవి:

* ఒక గ్లాసుడు సజ్జలు/సజ్జ రవ్వ
* పావు గ్లాసు మినపగుళ్ళు
* పావు గ్లాసు అటుకులు

1) ఒక గిన్నెలో గ్లాసుడు శుభ్రంగా ఏరిన సజ్జలు లేదా సజ్జరవ్వ (ఇది కూడా జొన్న రవ్వలాగ దొరుకుతుంది) రెండుగ్లాసులు మంచినీళ్లలో నానబెట్టాలి. సజ్జలు నానబెట్టే నీళ్ళు కాస్త వేడి చేస్తే త్వరగా నానతాయి.
2) మరో గిన్నెలో పావు గ్లాసు మినపగుళ్ళు అరగ్లాసు మంచినీళ్లలో నానబెట్టాలి.
౩)ఈ రెండూ కూడా ఒక నాలుగైదు గంటలు నానాలి.
4) గ్రైండ్ చెయ్యటానికి పది నిమిషాల ముందు పావు గ్లాసు అటుకులు పావు గ్లాసు నీటిలో నానబెట్టాలి.
5) మొత్తం కలిపి గ్రైండర్ లో మెత్తగా రుబ్బుకోవాలి. ఇంక నీళ్ళు ఎక్కువ పొయ్యకూడదు.

గట్టిగా కాక ,మరీ మెత్తగా కాక సజ్జ పిండి రెడీ అవుతుంది. అప్పుడు ఉప్పు కలుపుకోవాలి.

సజ్జదోశలు:

* దోశ కావాలంటే అప్పటికప్పుడు వేసుకోవచ్చు.  లేదా పిండి రాత్రంతా బయటే ఉంచి ఫెర్మెంట్ అయ్యాకా పొద్దుటే వేసుకోవచ్చు.

* పెనంపై దోశ సన్నగా పోస్తే కాస్త క్రిస్పి గానే ఉంటాయీ దోశలు.

* పెనంపై కాస్త మందంగా వేసుకుని, నూనె వెయ్యకుండా మూత పెట్టి, స్టీం దోశ లాగ కూడా వేసుకోవచ్చు ఈ పిండితో.

సజ్జ ఇడ్లీ:

* ఇడ్లీకయితే రాత్రి పిండి రుబ్బుకుని పొద్దుటిదాకా ఫెర్మెంట్ అవ్వటానికి అట్టేబెట్టి పొద్దుటే వేసుకుంటే బాగుంటాయి ఇడ్లీలు. నేను పిండి రుబ్బగానే దోశతో పాటే ఒక ప్లేట్ ఇడ్లీ కూడా వేసి చూసాను. బానే వచ్చాయి.
* రవ్వ ఉండదు కాబట్టి ఈ ఇడ్లీలు బాగా మెత్తగా ఉంటాయి. వేడిగా తింటే రుచి బాగుంటుంది.

టిప్స్:

* ఏ రకమైన ఇడ్లి అయినా ఇడ్లీ వేసేప్పుడు ప్లేట్ మీద నెయ్యి గానీ నూనె గానీ రాసి వేస్తే ఇడ్లీలు తీసేప్పుడు ఇడ్లీప్లేట్ కి అంటుకోకుండా వస్తాయి.
* పిండి రాత్రంతా బయటే ఉంచేప్పుడు ఓ పెద్ద గిన్నెలో నీళ్ళు పోసి, అందులో ఈ పిండి ఉన్న గిన్నె పెడితే  పిండి మరీ పులియకుండా ఉంటుంది.

డ్రై ఫ్రూట్స్ ఎక్కువ తింటే కొలెస్ట్రాల్, వెయిట్ ప్రాబ్లంస్ రీత్యా మంచిది కాదు కానీ మనకు దొరికే ఐదారు రకాల డ్రైఫ్రూట్స్(బాదం, పిస్తా, అంజీర్, జీడిపప్పు, కిస్మిస్, ఆక్రోడ్)  రోజుకి తలొకటి తింటే ఆరోగ్యానికి, ముఖ్యంగా ఎదిగే పిల్లలకీ, ప్రెగ్నెంట్ లేడీస్ కీ ఎంతో మంచిది. ఇవన్నీ డ్రై ఫ్రూట్ లడ్డులో కలుస్తాయి కాబట్టి రోజుకి ఒకటి తినచ్చు. అదీ ఖజ్జూరాలతో చేసినదయితే ఇంకా మంచిది. ఖజ్జూరాలతో అయితే పూర్తిగా నేచురల్ షుగర్స్ ఉపయోగించినట్లే.


 డ్రై ఫ్రూట్స్ తో చేసిన లడ్డూ రెండు రకాలుగా చేస్తారు.  బెల్లం పాకంతో లేదా ఖజ్జూరాలతో.  పిల్లలైనా, పెద్దలైనా రోజుకి ఒకటి తింటే మంచి పోషకాలు అందుతాయి. బలకరం. బయట కొనేకంటే ఇంట్లోనే తయారుచేస్కుంటే ఎలా ఉంటుంది? అని ఐడియా వచ్చింది మాకు. వెంఠనే ప్రయత్నాలు మొదలెట్టి ఆఖరికి సక్సెస్ఫుల్ గా పూర్తి చేసాను. తయారీకి ఓ అరగంట సమయం పడుతుంది. 


కావాల్సినవి:

1) 1/2 kg ఖజ్జూరాలు( lion dates అయితే బెటర్) 
(తీపి తక్కువ ఉండాలి అంటే 300,350gms వాడినా చాలు.నేను తక్కువే వాడాను)
2) 100 gm పిస్తా
3) 100 gm జీడిపప్పు
4) 100 gm అంజీర్
5) 100 gm బాదాం
6) 50 gm కిస్మిస్
7) 50 gm ఆక్రోడ్
8)1 చెంచా ఏలకుల పౌడర్
 9)1 చెంచా గసగసాలు
10) edible gum(నార్త్ ఇండియన్స్ gaund అంటారు) ఒక చెంచాడు.
11)రెండు చెంచాల నెయ్యి
12) 1/2 చెంచా జాజికాయ (nutmeg) పౌడర్ - optional
      (జాజికాయ ఇంట్లో ఉంటే ఓ అరచెంచా పౌడర్ కొట్టుకోవడమే)
13) 100 gm ఎండు కొబ్బరి పొడి - optional

edible gum(gaund) ఇలా ఉంటుంది. సూపర్ మార్కెట్లలో, కిరాణా షాప్స్ లో దొరుకుతుంది. 

దీనిని కొంచెం నెయ్యిలో(పావు చెంచా) వేయిస్తే పాప్కార్న్ లాగ పెద్దవవుతాయి. మాడకుండా కలుపుతూ వేగగానే స్టౌ ఆపేసి, చల్లారాకా పొడి చేసి ఉంచాలి దీనిని. లడ్డూలు చుట్టడానికి ఇది బైండింగ్ ఏజెంట్ అన్నమాట.

ముందస్తు తయారీ:

1) ముందు డ్రై ఫ్రూట్స్ అన్నీ విడి విడిగా ఒక్కసారి గ్రైండ్ చేసుకోవాలి. పొడి అవ్వకుండా, పలుకులు కనబడేలా ఒకటి రెండు సార్లు తిప్పితే చాలు. అంజీర్ చిన్న చిన్న ముక్కలు కట్ చేసి తిప్పాలి. అంజీర్ తో పాటే కిస్మిస్ వేసేయచ్చు.
2) జాజికాయ, ఏలకులు విడివిడిగా పౌడర్ కొట్టి ఉంచుకోవాలి.
3) గసగసాలు కావాలంటే పొడి చేసుకోవచ్చు లేదా డైరెక్ట్ గా వాడుకోవచ్చు.
4) edible gum పైన చెప్పినట్లు వేయించి, పొడి చేసుకోవాలి.
5) ఖజ్జూరాలు గింజ తీసేసి కాస్త గోరువెచ్చని నీటిలో కడిగేసి గ్రైండ్ చేసి ఉంచాలి. ఇది కూడా ఓమాటు తిప్పితే సరిపోతుంది. మరీ ముద్దగా అక్కర్లేదు.

తయారీ:

1) కాస్త పెద్ద మూకుడులో రెండు చెంచాల నెయ్యి వేసి డ్రై ఫ్రూట్స్ ముక్కలన్నీ మూడు నాలుగు నిమిషాలు కలుపుతూ వేయించాలి.
2) అప్పుడు జాజికాయ పొడి, ఏలకుపొడి, గసగసాల పొడి, ఎండు కొబ్బరి పొడి వేసి బాగా కలుపుతూ వేయించాలి.
3) తర్వాత ఖజ్జూరాల ముద్ద వేసి అడుగంటకుండా మరో మూడు నిమిషాలు కలపాలి.
4) స్టౌ ఆపేసిన వెంఠనే edible gum పొడి వేసి మరోసారి అంతా మిక్స్ చెయ్యాలి.
5) మొత్తం మిశ్రమం కాస్త చల్లరాకా చేత్తో ఉండలు చుట్టుకోవటమే. మధ్యలో వేడి తగ్గి ఉండ రావట్లేదనిపిస్తే ఓసారి పొయ్యి మీద డ్రై ఫ్రూట్ మిశ్రమాన్ని వేడి చేసుకుంటే ఉండ అవుతుంది. ఆరాకా లడ్డూలు గట్టిపడిపోతాయి.
6) రుచికరమైన డ్రైఫ్రూట్స్ లడ్డూలు తినటానికి రెడీ!